لینوکس چیست؟ | معرفی جامع و راهنمای کامل
در این مقاله با عنوان لینوکس چیست ابتدا به بررسی مفاهیم مقدماتی مرتبط با لینوکس از قبیل تعریف سیستم عامل، ماهیت UNIX و تفاوت لینوکس و یونیکس میپردازیم. سپس امکانات لینوکس از قبیل امنیت، سفارشیسازی و درایورها را بررسی میکنیم. در نهایت با توزیعهای مختلف لینوکس و دلیل تنوع آنها و بهترین توزیع برای هر کاربرد آشنا خواهیم شد.
لینوکس چیست ؟
بر اساس تعریف ویکیپدیا، لینوکس (Linux) به خانوادهای از سیستمهای عامل متن-باز و رایگان مبتنی بر کرنل لینوکس گفته میشود. کرنل لینوکس یک کرنل سیستم عامل است که نخستین بار در تاریخ 17 سپتامبر 1991 از سوی «لینوس تروالدز» (Linus Torvalds) انتشار یافته است. لینوکس به طور معمول در یک توزیع لینوکس بستهبندی میشود. تعریف فوق، در صورتی که ندانید سیستم عامل چیست و UNIX به چه معنا است، احتمالاً کمکی به درک ماهیت لینوکس نخواهد کرد. بنابراین ابتدا باید با مفهوم سیستم عامل آشنا شویم.
سیستم عامل چیست؟
تصور کنید یک رایانه کاملاً جدید دارید و هیچ کس تا کنون هیچ نوع دیسکی به آن وصل نکرده است. بنابراین هیچ نرمافزاری روی این رایانه نصب نشده است. اگر این رایانه را روشن کنید، پس از چند بار تلاش در نهایت به شما پیغام خواهد داد که نمیتواند یک سیستم عامل را پیدا کند. بنابراین مهمترین نرمافزار یک رایانه، سیستم عامل است.
بدون وجود یک سیستم عامل، امکان وبگردی، پخش موسیقی، و نوشتن هیچ متنی با استفاده از رایانه وجود نخواهد داشت. در واقع بدون وجود سیستم عامل، رایانه یک قطعه سختافزاری بیمصرف است.
شاید شما نام برخی سیستمهای عامل معروف را شنیده باشید، اما معنای آنها را ندانید. برای نمونه شرکت مایکروسافت، سیستم عامل معروف خود را به نام ویندوز طراحی کرده است. شرکت اپل دو سیستم عامل دارد که Linus Torvalds (برای رایانههای مکینتاش) و iOS (برای گوشیهای آیفون و تبلتهای آیپد) ارائه کرده است.
سیستم عامل نرمافزاری است که بین شما به عنوان کاربر و سختافزار رایانه قرار میگیرد. اگر با استفاده از ماوس روی آیکون صفحه کلیک کنید، سیستم عامل چنین تفسیر میکند که شما میخواهید برنامهای که رویش کلیک کردهاید را بارگذاری کنید.
برای این که این اتفاقها بیفتد، سیستم عامل باید صفحه نمایش را بشناسد تا بتواند به شما نشان دهد که چه اتفاقی در حال رخ دادن است، از ماوس استفاده کند تا شما بتوانید روی چیزهای مختلف کلیک کنید و از درایو هارد دیسک شما استفاده کند تا دادهها را از روی آن بارگذاری کند. همچنین سیستم عامل باید تقریباً همه چیز را در مورد سختافزار نصب شده درون رایانه بداند، یعنی بداند RAM (حافظه رایانه) چه قدر است، درایوهای هارددیسک، USB و CD سیستم را بشناسد و همچنین کیبوردها، کنترلرهای صدا، کنترلرهای گرافیک، پرینترها، اسکنرها و همه چیزهایی که به رایانه متصل شده است را بشناس
بنابراین به عنوان مثال زمانی که شروع به وارد کردن یک حرف میکنید، از قبل یک نرمافزار واژهپرداز را به عنوان نرمافزار باز کردهاید. این نرمافزار یک نرمافزار اپلیکیشن یا کاربردی نامیده میشود بر مبنای سیستم عامل عمل میکند، یعنی مادامی که اپلیکیشن واژهپرداز در حال اجرا است، به طور مداوم با سیستم عامل ارتباط دارد تا اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت کند.
تا این جا دریافتیم که وجود یک سیستم عامل برای هر رایانهای ضروری است، اما سیستم عامل چه کارهای دیگری انجام میدهد؟ احتمالاً اساسیترین و ابتداییترین وظیفه سیستم عامل این است که فایلها و دادههای ما را مدیریت کند. یک سیستم عامل ابتدایی باید بتواند کارهای زیر را با فایلها و پوشهها انجام دهد:
- آنها را ایجاد کند.
- آنها را به دایرکتوریهای دیگر (که پوشه نیز نامیده میشوند) جابجا کند.
- نام آنها را تغییر دهد.
- آنها را کپی کند.
- آنها را حذف/پاک کند.
- فایلها را از دستگاههای دیگر از قبیل پرینتر/اسکنر و یا اینترنت دریافت و یا ارسال کند.
- و بسیاری وظایف دیگر.اکنون شما ایدهای از مفهوم سیستم عامل دارید و میتوانیم در مورد یک سیستم عامل خاص به نام UNIX که پدربزرگ لینوکس است صحبت کنیم.
UNIX چیست؟
سیستم عامل یونیکس در سال 1969 در آزمایشگاههای Bell که شاخهای از شرکت تلفن آمریکا (AT&T) بود، متولد شد. انواع بسیار متفاوتی از یونیکس وجود دارند که آن را به قدیمیترین سیستم عامل تجاری موجود تبدیل میکند که بسیار قبلتر از ویندوز مایکروسافت و مک اپل عرضه شده است.
تاریخچه یونیکس
لینوکس صرفاً یک نوع از یونیکس است که بیشتر به جهت متن-باز و رایگان بودن مشهور شده است. اغلب نسخههای مختلف یونیکس همچنان بهروزرسانی میشوند و همچنان امروزه در سراسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرند. اغلب نسخههای موفق یونیکس بر مبنای نسخه سیستم V (سیستم پنج) شرکت AT&T است که در سال 1983 یک استاندارد برای یونیکس تعیین کرد.
در ادامه برخی از مشهورترین برندهای یونیکس را معرفی میکنیم که ممکن است تا کنون با آنها مواجه شده و یا نامشان را شنیده باشید.
- انستاگرام
- کلاب هاست